Yvonne Hijman, coördinator van de Dierenambulance regio Leiden, kreeg zaterdagmorgen onverwacht bezoek van de 11 jarige Jill van der Haven en haar vader uit Leiderdorp. Jill kwam trots een bedrag van 65 Euro aanbieden. Dat bedrag had ze verdiend door badeendjes te verkopen tijdens de vrijmarkt op Koningsdag in haar woonplaats. Heel toepasselijk. Het geld wilde ze niet voor zichzelf houden. De Dierenambulance leek haar een goede besteding.

“Dat is ook zo”, liet Yvonne Hijman haar weten. “De Dierenambulance en ons Vogelasiel zijn voor hun inkomsten nog helemaal afhankelijk van acties als deze en bijdragen van onze donateurs. Dat Jill ons wil steunen vinden wij dan ook fantastisch”.

Jill op de vrijmarkt en voor de bus van de ambulance. De foto’s zijn gemaakt door haar vader.

In de herfst – en met name in november - krijgt de dierenambulance weer veel meldingen van houtsnippen die tegen het raam aan zijn gevlogen. Afgelopen week zaten er in de vogelopvang op één dag wel 7 houtsnippen! (waarvan er op dezelfde dag ook weer 4 van terug de natuur in konden).

SCHUW EN OPMERKELIJK

De houtsnip is een opmerkelijke vogel met een lange snavel en korte poten, en is ietsje groter dan een duif. Ze leven in het bos, parken en soms zelfs stadstuinen, maar door hun bruine tekening van dorre blaadjes vallen ze nauwelijks op.

Ze lopen meestal langzaam met een beetje schommelende beweging. Bij het minste gevaar drukken ze zich op de grond, en tot het laatste moment bijven ze zitten, om dan opeens vlak voor de voeten op te schieten en met grote haken weg te vliegen.

Met het voedsel zoeken, wordt de gehele snavel in de grond gestoken, op zoek naar regenwormen en andere bodemdieren. In het najaar trekt de houtsnip daarom voor de vorstgrens meestal uit naar landen waar zij nog wel met hun lange snavel in de bodem kunnen wroeten.

RAAMSLACHTOFFERS

De houtsnip heeft een ronde kop waarop zijn grote ogen helemaal aan de zijkant zitten. Hierdoor heeft hij een ruim blikveld zonder dat hij zijn kop hoeft te draaien. Maar doordat de blikvelden van beide ogen recht voor en recht achter slechts weinig overlappen, is diepte zien niet hun sterkste kant. Tijdens de trek in onbekend terrein ligt het gevaar van botsing dan ook de loer, vooral tegen transparante objecten als glazen schermen en ruiten.

HOE KUNT U HELPEN?

Mocht er een houtsnip tegen uw raam aan zijn gevlogen, en hij blijkt nog te leven maar niet weg te vliegen, dan kunt u de vogel het beste even in een afgesloten doos (met luchtgaten) leggen. Controleer na een half uur of de houtsnip al weer actief is, zo ja dan kunt u hem weer vrij laten. Als de houtsnip na een uur nog niet goed bij is gekomen, kunt u contact opnemen met de dierenambulance of vogelopvang voor verdere zorg van de vogel.

VOGELONDERZOEK

Ook met een dode houtsnip kunt u alsnog de levende vogels helpen. Heeft u een dode houtsnip gevonden, dan ontvang Sovon Vogelonderzoek graag uw melding. Zij vergaren kennis over ziektes die bij verschillende vogelsoorten voorkomen. Op hun meldpagina kan worden aangegeven, dat de vogel verzameld is en beschikbaar wordt gesteld voor onderzoek. Zij nemen vervolgens zo spoedig mogelijk contact met u op om verdere afspraken te maken.

[Een verhaal uit de Vogelopvang Oegstgeest]

Gierzwaluwen zijn vaak lastig groot te brengen. Ze willen niet snel eten van mensen aannemen en, als ze wel iets binnenkrijgen spugen ze het dikwijs weer uit. Toen we twee nog kale, kleine gierzwaluwen binnenbrachten bij de vogelopvang, hielden sommigen van ons dan ook hun hart vast. Gaan ze het wel redden?

De angst bleek overbodig. De twee jonkies slokten het eten bijna met vinger en al naar binnen. Toen ze volwassen genoeg en vliegvlug waren, vroegen we ons nog even af of ze niet te zwaar zouden zijn om te kunnen vliegen!

Op de dag dat we ze wilden uitzetten, ging het heel hard onweren en waaien. Even wachten dus op betere omstandigheden. Een dag later probeerden we het: met een kleine opgooi vanuit de hand gingen ze als een speer de lucht in! Na een rondje boven ons te hebben gevlogen verdwenen de gierzwaluwen in de verte.

Minstens twee jaar lang zullen ze non-stop blijven vliegen, voor de winter in augustus helemaal naar Afrika en in het voorjaar terug naar Nederland. Voedsel vangen ze vliegend en zelfs het slapen gaat vliegend met één hersenhelft op slaapstand. Wat een complexe, indrukwekkende en raadselachtige vogels zijn het toch!

Nog een leuk detail: in de couveuze van de vogelopvang, waar de gierzwaluwen zaten hielden ze op een gegeven moment ook een jonge spreeuw. Toen die spreeuw iets groter was, werd hij verhuisd naar een groter hok in een andere ruimte van de vogelopvang. De vrijwilligers waren daar aan het schoonmaken toen ze opeens het geluid van een gierzwaluw hoorden. Maar..., die zaten toch in de couveuze? Toch maar even kijken of er ergens een andere gierzwaluw in een hok was gezet. Terwijl ze langs het hok van de spreeuw liepen, hoorden ze daar het geluid van de gierzwaluw. Geïmiteerd door de spreeuw! Spreeuwen zijn uitstekende imitators en deze spreeuw had het gieren duidelijk afgeluisterd van zijn buren de gierzwaluwen.

Dit voorjaar en deze zomer hebben we weer ontzettend veel meldingen over jonge meeuwen gekregen. Meeuwen gedijen enerzijds goed in de stad, anderzijds is het voor hun jongen niet altijd de meest ideale situatie - en voor de bewoners van de stad ook niet.

De zilvermeeuw broedt normaalgesproken in kolonies in duingebieden. Omdat vossen de nesten daar vaak leegroofden nam de zilvermeeuw steeds vaker zijn toevlucht tot daken in steden. De jongen gaan op een gegeven moment wat aan de wandel op die daken hun ouders achterna, en vallen daardoor regelmatig van het dak af. De ouders voeren hun jong dan meestal verder door op de grond. Maar ideaal is dit niet. Als ze door de val niet al zijn verwond, is er nog het risico van het drukke verkeer. Ook voor mensen is het vaak uitkijken, want de familie Meeuw verdedigt hun jongen fanatiek! En dan nog maar niet te beginnen over al dat lawaai wat ze maken...

Toch haalt de dierenambulance liever geen gezonde jonge meeuwtjes weg bij hun ouders. De beste kans van overleven hebben zij namelijk echt bij hun familie. Bij de vogelopvang kunnen ze de jongen opvangen en volstoppen met voer, maar 'hoe word ik meeuw' kan geen mens aan hen uitleggen. En dat houdt ook in 'hoe overleef ik in de stad', met al de risico's die dat met zich meebrengt.

Wij begrijpen dat het voor u voor overlast kan zorgen, maar willen u er op attenderen dat de situatie elk jaar weer tijdelijk zal zijn. Zodra de jongen volwassen genoeg zijn, zal het agressieve gedrag ophouden. Tot die tijd raden wij u aan om uit de buurt te blijven van de meeuwen, en anders een paraplu boven uw hoofd te houden. Het expres verwonden van dieren is strafbaar! Wij hopen dat u respect en geduld kunt opbrengen voor de vogels.
De dierenambulance heeft alsnog wel veel gewonde meeuwen en verlaten donzige kuikens opgehaald en naar de vogelopvang gebracht. Veel zijn overleden, maar ook heel veel hebben het overleefd en zijn later allemaal uitgezet bij het strand - terug naar hun roots!

Mocht u dit jaar last hebben gehad van broedende meeuwen op uw dak, dan kunt u in de toekomst proberen te voorkomen dat zij er nog een nest op kunnen maken. Op de website van de gemeente Leiden kunt u hier meer informatie hier over vinden.

Hoewel we bij de Dierenambulance / Vogelasiel zelden van rustige tijden kunnen spreken gebeurt en verandert er op het ogenblik wel heel erg veel. De grootste verandering voor eigenaresse Carla van Steenbergen van de Dierenambulance / Vogelasiel is het besluit om de werkzaamheden en organisatie van de vogelopvang en die van de dierenambulance te gaan scheiden. Zowel het vogelasiel als de ambulance blijven wel samen onder dezelfde reeds bestaande stichting ('Stichting ter ondersteuning van de dierenhulp- en ambulancedienst Leiden e.o.') opereren.

Eigenaresse Carla: 'Na 45 jaar dag en nacht - 24 uur, zeven dagen in de week - de dierenambulance te hebben 'gedaan' (o.a diensten roosteren, taken verdelen, de nachttelefoon bedienen, contacten onderhouden met plaatselijke en regionale instanties zoals dierenartsen/brandweer/politie) moet ik met ontzettend veel pijn in het hart toegeven dat dit zo voor mij niet langer vol te houden is. Het maakte en maakt me nog heel verdrietig, maar ik moet gewoon erkennen dat het niet meer lukt. En me er, hoe moeilijk het me ook valt, bij neerleggen. Gelukkig, en daar ben ik erg blij mee, heb ik vrijwilligster en vriendin Yvonne bereid gevonden om het werk en de organisatie van en rond de dierenambulance vanuit Leiden voor haar rekening te gaan nemen. Een deel van onze vrijwilligers is met haar meegegaan naar Leiden, een ander deel blijft zich met mij inzetten voor het vogelasiel dat in Oegstgeest gevestigd is en blijft.'

Zo kunnen ze in de vogelopvang (dagelijks bereikbaar van 10.00 tot 17.00 uur op 071-5172488) zich richten op het optimaal verzorgen van de vogels en zal de dierenambulance, 24 uur en alle dagen van de week, op het bekende nummer bereikbaar blijven (071-5174141) voor al de dieren in nood!

Een heugelijke gebeurtenis is de toestroom van nieuwe vrijwilligers. Fantastisch zoals er gereageerd is op onze oproepen her en der! Dat verzacht ook een beetje het vertrek van Marco die door persoonlijke omstandigheden naar ander werk moest uitkijken. Met zijn ruim twintig jaar ervaring bij het vogelasiel en op de ambulance wordt hij met al zijn kunde en kennis best wel gemist. Bedankt Marco!

Wij blijven altijd op zoek naar nieuwe vrijwilligers, dus aarzel niet om met ons contact op te nemen voor meer informatie.